POLIFEN U

Co to są polifenole?

Polifenole to grupa związków o właściwościach antyoksydacyjnych, które pozwalają zneutralizować wolne rodniki. Znajdują się w owocach, warzywach, orzechach, roślinach strączkowych, ale także w kawie, herbacie czy kakao.
Można je podzielić na grupy w zależności od liczby pierścieni fenolowych oraz elementów strukturalnych łączących te pierścienie i w taki sposób wyróżniamy:

• Polifenole
Flawonoidy
Flawony (np. apigenina, luteoina, diosmina)
Chalkony (np. floretyna nargina)
Flawonony (np. narygenina, hesperydyna, hesperetyna, narginina)
Flawonole (np. katechina, epikatechina, epigalokatechiny)
Flawonole (np. kwercetyna, fisteina moryna, mircetyna, kemferol, rutyna)
Antocyjanidyny (np. cyjanidyna, pelargonidyna, malwidyna)
Izoflawony (daidzeina, genisteina)
kwasy fenolowe (pochodne kwasu cynamonowego i benzoesowego)
Inne nie flawonoidowe polifenole
Kurkuminoidy (np. kurkumina)
Stilbeny (np. kwas cynamonowy, reserwatol)
Ligany (np.secoisolariciresinol, enterolakton, sezamina)

Działanie polifenoli:

Działanie antyoksydacyjne – zmniejszają niepożądane skutki działania reaktywnych form tlenu (wolnych rodników), przyspieszają naprawę uszkodzonych tkanek i komórek, wspierają regenerację organizmu, opóźniają procesy starzenia.
Działanie przeciwzapalne – mechanizm działania flawonoidów opiera się o blokowanie szlaku enzymów cyklooksygenazy i lipooksygenazy, dzięki czemu zostaje zahamowana synteza prozapalnej prostaglandyny (PGE 2). Największą aktywność przeciwzapalną wykazuje kwercetyna, hesperydyna i rutyna.
Działanie przeciwalergiczne – flawonoidy przez to, że hamują uwalnianie histaminy i syntezę interleukin IL-13, IL-4 mogą zapobiegać występowaniu chorób alergicznych m.in. nieżytu nosa czy atopowego zapalenia skóry.
Działanie przeciwbakteryjne – flawonoidy wykazują oddziaływanie bakteriostatyczne i bakteriobójcze oraz mogą hamować adhezję bakterii, które są odpowiedzialne za powstawanie zakażeń przewodu pokarmowego i układu moczowego. Największą aktywnością bakteriobójczą charakteryzują się antocyjany, czyli związek organiczny zawarty w roślinach o czerwonej i fioletowej barwie (jagody, maliny, truskawki, wiśnie, owoce granatu).
Działanie przeciwwirusowe – polifenole mają zdolność działania przeciwko niektórym wirusom. Wysoką aktywność w hamowaniu aktywności wirusów wykazują kwercetyna i fisteina.
Działanie przeciwnowotworowe – związki polifenolowe zmniejszają ryzyko rozwoju choroby nowotworowej. Szczególnie flawonoidy, substancje o gorzkim smaku są traktowane jako składniki żywności o potencjalnych właściwościach antynowotworowych. Działają na zasadzie blokowania cyklu komórkowego komórek rakowych, hamowaniu angiogenezy i indukcji apoptozy, czyli naturalnej śmierci komórki zmienionej przez nowotwór.

Owoc granatu

Owoce granatu i jego poszczególne części (nasiona, sok, skórka) są źródłem związków bioaktywnych o korzystnym działaniu fizjologicznym.
Liczne eksperymenty in vitro, jak również badania na modelach zwierzęcych oraz z udziałem ludzi, wykazały wiele właściwości prozdrowotnych granatu, w tym przede wszystkim działanie:
– obniżające poziom cukru we krwi,
– przeciwnowotworowe,
– antybakteryjne,
– przeciwutleniające,
– kardioprotekcyjne*

* Kulczyński, B., Gramza-Michałowska, A. (2015). Granat – tropikalny owoc bogaty w związki bioaktywne o właściwościach prozdrowotnych. Nauka Przyr. Technol., 9, 3, #41. DOI: 10.17306/J.NPT.2015.3.41

Korzeń kurkumy

W korzeniu kurkumy występują kurkuminoidy, wśród których najbardziej znana to kurkumina. Z racji swojego charakterystycznego żółtego koloru, z powodzeniem jest stosowana jako barwnik spożywczy.
Znajduje zastosowanie w procesie leczenia różnych stanów patologicznych. Wynika to z właściwości, które wykazuje, m.in.:
• przeciwzapalnych,
• przeciwutleniających,
• przeciwnowotworowych,
• przeciwreumatycznych,
• przeciwdrobnoustrojowych
• oraz przeciwcukrzycowych.*

*Malwina Lachowicz, Andrzej Stańczak, Michał Kołodziejczyk, Kurkumina – naturalny polifenol o wielu właściwościach – rozwiązania technologiczne wspomagające farmakoterapię, Farmaceutyczny, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Polska

Brokuł

Brokuł zawiera naturalny izotiocyjanian- Sulforafan (SFN)
Ochronne właściwości SFN zaobserwowano we wszystkich fazach procesu kancerogenezy.
Mechanizm ochrony przed inicjacją kancerogenezy przez SFN obejmuje modulację enzymów metabolizujących ksenobiotyki I i II fazy, a także bezpośrednie blokowanie specyficznych miejsc wiązania kancerogenów z cząsteczką DNA. Dzięki temu sulforafan hamuje powstawanie adduktów DNA, zmniejszając tym samym ryzyko mutacji.
Poza tym aktywność SFN jest wymierzona w komórki nowotworowe. Wykazano, że związek zapobiega ich ekspansji poprzez ingerowanie w procesy komórkowe obejmujące proliferację, różnicowanie i apoptozę.
W odpowiedzi na wyższe stężenia SFN następowało uruchamianie szlaków śmierci apoptotycznej.
Możliwość zastosowania SFN wobec nowotworów inwazyjnych znalazła poparcie w badaniach in vitro, wskazujących na jego działanie antyangiogenne i antyproliferacyjne.
Dodatkowy mechanizm ochronny tego związku istotny w profilaktyce nowotworowej może polegać na oddziaływaniu przeciwzapalnym i przeciwbakteryjnym. *

*Tomczyk J. i Olejnik A. Sulforaphane – a possible agent in prevention and therapy of cancer , Postepy Hig Med Dosw (online), 2010; 64: 590-603 e-ISSN 1732-2693

Zielona herbata

Spośród licznej grupy związków biologicznie aktywnych zawartych w zielonej herbacie stanowią katechiny a w szczególności to galusan epigallokatechiny (EGCG) wystepujacy w największej ilości.
Wyniki badań eksperymentalnych, epidemiologicznych, jak również klinicznych dostarczaja wiele dowodów na prozdrowotne własciwości polifenoli zielonej herbaty.
Wskazują one między innymi na ich działanie:
• przeciwowotworowe,
• antymiażdżycowe,
• antyneurodegeneracyjne,
• zapobieganie nadwadze
• i spowalnianie procesu starzenia organizmu.
Dotychczas, obserwowano przeciwnowotworowe działanie katechin zielonej herbaty miedzy innymi na raka prostaty, piersi, przełyku, żołądka, trzustki i okrężnicy.*

*Jarosław Całka, Arkadiusz Zasadowski, Judyta Juranek NIEKTÓRE ASPEKTY LECZNICZEGO DZIAŁANIA ZIELONEJ HERBATY, BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. – XLI, 2008, 1, str. 5–14

Rak gruczołu krokowego/Rak stercza/ Rak prostaty to nowotwór złośliwy rozwijający się w gruczole krokowym (inaczej w sterczu albo prostacie).
W obrębie prostaty może dochodzić do szeregu procesów chorobowych, zarówno niewielkiego rozrostu, jak i zmian nowotworowych, które mogą być łagodne bądź złośliwe. Najczęstszym rodzajem zmian nowotworowych prostaty jest rak gruczołowy(gruczolakorak), który występuje w 95 proc. przypadków.
W Polsce nowotwór prostaty stanowi już ok. 20 proc. wszystkich rozpoznanych nowotworów złośliwych. Oznacza to, że co piąty mężczyzna zmagający się z chorobą onkologiczną, choruje na raka prostaty.
Prawdopodobieństwo zachorowania rośnie wraz z wiekiem, a szczyt zachorowań przypada pomiędzy 60. a 70. rokiem życia, choć chorują też znacznie młodsi mężczyźni. Do rozwoju nowotworu może przyczynić się dieta bogatobiałkowa, otyłość, picie alkoholu, brak aktywności fizycznej, a także obciążenia genetyczne. – Zachorowanie na raka prostaty u członka rodziny w pierwszej linii pokrewieństwa zwiększa ryzyko nawet 2-3 krotnie.
Rak gruczołu krokowego zwykle przez długi czas rozwija się w sposób bezobjawowy albo powoduje jedynie nieznaczne objawy przypominające dolegliwości typowe dla łagodnego rozrostu gruczołu krokowego (częste oddawanie moczu (częstomocz), konieczność przerywania snu w celu oddania moczu (nykturia), trudna do opanowania konieczność pilnego oddania moczu (naglące parcie na mocz) uczucie niepełnego wypróżnienia po oddaniu moczu oraz oddawanie moczu wąskim strumieniem). Czasem do objawów dołącza się krwinkomocz . W miarę powiększania się guza może dochodzić do zastoju moczu w pęcherzu, a następnie nawet do wodonercza i niewydolności nerek.
Gruczolakorak stercza, jak każdy nowotwór złośliwy, może tworzyć przerzuty do okolicznych węzłów chłonnych (najczęściej zajmuje charakterystyczne grupy węzłów chłonnych w miednicy) oraz do odległych narządów (cechą charakterystyczną tego nowotworu jest tworzenie przerzutów do kości; rzadziej przerzuty do płuc, mózgu i wątroby).
Wybór metody leczenia uzależniony jest od wielu czynników: stopnia zaawansowania choroby, oceny ryzyka (na podstawie stężenia PSA oraz wartości w skali Gleasona), wieku chorego i spodziewanego czasu przeżycia.
Można wyodrębnić trzy główne sposoby leczenia tego nowotworu: operację (wycięcie gruczołu krokowego), radioterapię oraz leczenie systemowe (terapię hormonalną lub klasyczną chemioterapię). Operację stosuje się przede wszystkich u chorych, u których spodziewany czas przeżycia wynosi ponad 10 lat (a więc nie zaleca się tej metody u mężczyzn w podeszłym wieku), a guz nie przekracza anatomicznych granic gruczołu krokowego (tzw. choroba ograniczona do narządu).
PSA- Swoisty antygen sterczowy. Badanie PSA służy do wykrywania raka prostaty, nawet we wczesnym stadium, gdy nowotwór nie daje jeszcze objawów. Przyjmuje się, że prawidłowy wynik PSA całkowitego nie powinien przekraczać 4 nanogramów na mililitr krwi (ng/ml). Wysokie PSA (przekraczające 10 ng/ml, a często powyżej 20 ng/ml) i wzrost stężenia antygenu w krótkim czasie niezależnie od wieku oznacza duże ryzyko zachorowania na raka prostaty – około 60% szans.

rAK GRUCZOŁU KROKOWEGO – CHEMOPREWENCJA

Liczne badania przedkliniczne na hodowlach komórkowych i modelach zwierzęcych oraz próby kliniczne pozwoliły na wstępną selekcję naturalnych czynników
będących składnikami codziennej diety zdolnych do obniżenia ryzyka rozwoju raka gruczołu krokowego.

Do najważniejszych z nich można zaliczyć:

*Naturalne polifenole w chemoprewencji raka gruczołu krokowego – od badań podstawowych do testów klinicznych, Ewelina Śliszka, Przegląd Urologiczny 2021/5 (75)

WPŁYW POLIFENOLI NA RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO

Badania epidemiologiczne potwierdziły, że zwiększone spożywanie polifenoli występujących w owocach, warzywach, niektórych przyprawach, soi i jej produktach, czerwonym winie lub zielonej herbacie znamiennie zmniejsza ryzyko występowania raka gruczołu krokowego
Badania in vitro i in vivo dotyczące raka gruczołu krokowego wykazały, że na przeciwnowotworową aktywność składają się różne efekty i kierunki działania polifenoli, takie jak:
• modulacja genów i/lub białek regulujących cykl komórkowy,
• apoptozę,
• angiogenezę
• oraz metabolizm ksenobiotyków

*Naturalne polifenole w chemoprewencji raka gruczołu krokowego – od badań podstawowych do testów klinicznych, Ewelina Śliszka, Przegląd Urologiczny 2021/5 (75)

Badanie kliniczne oceniające wpływ suplementu diety bogatego w polifenole (zawierającego kwiaty i łodygi brokułu, owoc granatu, kłacza kurkumy oraz wyciąg z zielonej herbaty) z progresją PSA u mężczyzn z rakiem prostaty wykazało istotny statystycznie krótkoterminowy, korzystny wpływ na procentowy wzrost PSA u mężczyzn leczonych metodami z AS (aktywny nadzór) i WW ( czujne oczekiwanie) w porównaniu z placebo. Znacznie więcej mężczyzn pozostawało na AS lub WW, unikając toksyczności i kosztów interwencji medycznych

*A double-blind, placebo-controlled randomised trial evaluating the effect of a polyphenol-rich whole food supplement on PSA progression in men with prostate cancer–the U.K. NCRN Pomi-T study, R.Thomas, M.Williams, H.Sharma, A.Chaudry, P.Bellamy, Prostate Cancer Prostatic Dis. 2014 Jun, 17(2):180-6 doi:10.1038/pcan.2014.6 Epub 2014 Mar 11